“Toen ik begon met lesgeven over de economische aspecten van zorg aan de hbo-opleiding Verpleegkunde in Utrecht, zeiden veel studenten: ‘Dat is vast belangrijk, maar dat hoeven wij niet te weten.’ Die geluiden hoor ik niet meer. Langzamerhand zijn we zover dat we weten: het moet altijd over de patiënt gaan, over de kwaliteit van zorg in al zijn aspecten. Maar - of je nu vindt dat het moet of niet, of je het nu leuk vindt of niet - zorg gaat ook altijd over geld.
'Werken met een budget'
Value-Based Health Care bestond 25 jaar geleden nog niet, de vraag naar de relatie tussen geld en zorg werd toen heel anders beantwoord. Neem de perspectieven van de zorgprofessional en die van de financieel professional. ‘Het hoort niet over geld te gaan’ zei de een. ‘Zorgmensen denken weinig in termen van efficiency’, zei de ander. Het denken over geld en het denken over zorg waren compleet van elkaar gescheiden. Die verschillende manieren van kijken naar de zorg hebben mij altijd verwonderd. Vanuit die verwondering heb ik in 1995 een boek geschreven met verhalen over geld en zorg: ‘Werken met een budget’. Hierin stond vooral het managementperspectief centraal.
‘Geld speelt geen rol… maar mensen wel’
In de nieuwe versie van het boek beschrijf ik de kwestie vanuit meerdere gezichtspunten. Mijns inziens geldt het principe ‘hoe men ergens naar kijkt, dat is de werkelijkheid’. De gedachte achter de (aangepaste) titel ‘Geld speelt geen rol… maar mensen wel’ is dat het vaak niet om geld zelf gaat, maar om de beslissingen die mensen nemen. Een goed gesprek over de besteding van geld ontbreekt meestal. Met het boek willen we zorgprofessionals zonder managementbevoegdheden praktische handvatten voor geldkwesties geven. We laten mensen aan het woord die aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden vertellen wat zich in hun werk voordeed, wat lastig was aan de situatie en hoe dat met geld te maken heeft. Overigens zijn we nog steeds op zoek naar mensen met wie we kunnen spreken over de manier waarop in hun organisatie gezichtspunten bij elkaar worden gebracht. Iedereen met concrete voorbeelden kan zich bij ons melden. Vooral mensen die actief zijn in de ouderenzorg, zouden we graag willen interviewen.*
Naar elkaar luisteren
Geld is een middel om zo goed mogelijke zorg te verlenen, dat is voor mij altijd een belangrijk vertrekpunt geweest. Goede zorg is het doel, maar als je als instelling een beperkt budget hebt, dan wordt het ‘binnen het budget blijven’ ook vanzelf een doel. Dat is de strijdigheid van het probleem in een notendop. Zorg en geld zijn ongelijksoortige fenomenen, hoe knoop je die op een goede manier aan elkaar? Hoe voer je daar een zinvolle discussie over? Dat is de vraag die we in de komende jaren met elkaar moeten beantwoorden. Dat begint met naar elkaar luisteren, met het bereid zijn om het standpunt van de ander niet zonder meer raar te vinden.”
Contact
Henny van Lienden
H.vanLienden@kpnmail.nl
* Wilt u hieraan meewerken? Neem dan contact op met Henny via H.vanLienden@kpnmail.nl