Hoe ben je in aanraking gekomen met waardegedreven zorg?
Ik was voorzitter van de cliëntenraad van Tergooi MC. Tergooi MC is vorig jaar van twee locaties naar één locatie gegaan. De zorg werd met het programma ‘Zorg Dichterbij’ deels buiten het ziekenhuis geplaatst. Ik was vanuit de cliëntenraad betrokken bij dat programma. Wij keken vanuit patiëntperspectief met dat proces mee en hebben voornamelijk naar de effecten voor de patiënten gekeken. Denk aan beeldbellen, waardoor cliënten niet naar het ziekenhuis hoeven te komen, maar ook aan opnames op dezelfde dag van bepaalde operaties. Alle plannen kwamen langs de cliëntenraad en moesten voorzien zijn van een PER (patiënt effectrapportage; analoog aan de milieu-effectrapportage). Zo’n PER dwingt de organisatie om direct na te denken over het effect dat het besluit op de patiënt heeft, oftewel is er voldoende over de patiënt nagedacht? Neem het voorbeeld van beeldbellen: stel dat een patiënt het fijn vindt om toch naar het ziekenhuis te komen, dan moet die mogelijkheid wel blijven bestaan. Ook bij de implementatie van Samen Beslissen zijn we ook nauw betrokken geweest, door korte lijnen met een medewerker van Kwaliteit en Verbetering te houden en met cliënten in gesprek te gaan.
Hoe kun je patiëntenparticipatie als cliëntenraad het beste aanvliegen?
Voor Tergooi MC vertegenwoordigt de cliëntenraad 250.000 cliënten afkomstig uit de omgeving van het ziekenhuis. Je weet niet wat ze willen, waardoor je moet afgaan op de gegevens die je krijgt van het ziekenhuis. Wij wilden de kans krijgen om zelf vragen aan de patiënten voor te leggen. Daarvoor hebben we een digitaal platform in gebruik genomen - Tapster, gefinancierd door het ziekenhuis - waarmee we rechtstreeks met cliënten in contact kunnen staan. Zo vroegen we de mening van de patiënt over het direct tonen van uitslagen in de patiëntenomgeving, het in gebruik nemen van eenpersoonskamers en over wat men fijn vindt in de tijd voorafgaand aan een operatie. Ook vanuit cliënten kwam de oproep een bepaald probleem aan te kaarten, zoals het verdwijnen van een prikpost en het weergeven van de wachttijd op de poli’s. Dat is een voorbeeld van een laagdrempelige manier van communiceren met patiënten. Voor een cliëntenraad is het zaak je achterban zo goed mogelijk te vertegenwoordigen en je daarin actief op te stellen.
Wat is de volgende stap?
Medezeggenschap op de juiste en meest effectieve wijze vormgeven komt zowel de patiënt als organisatie ten goede.. Want hoe mooi is het als een organisatorisch besluit gedragen wordt door de achterban en doelgroep? De zorg bevindt zich niet alleen maar binnen een bepaalde organisatie, maar is veel wijder verspreid in de regio. Ook in die samenwerkingsverbanden in de regio moet er medezeggenschap zijn, moeten patiënten een stem hebben en meedenken over zorg. Het is enorm belangrijk dat ook die stem vanaf het begin meegenomen wordt.
Tot slot: wat is jouw visie op de zorg en de toekomst ervan?
Het feit dat we zorgpremie betalen, betekent niet automatisch dat we recht hebben op alle zorg die we kunnen krijgen. Dat kan niet langer, want er is simpelweg niet genoeg personeel en geld. Die boodschap is nog niet overal geland, lijkt het wel. Zorg moet toegankelijk blijven voor iedereen die het echt nodig heeft. Dat betekent dat geen zorg of zorg op een andere plek ook tot de opties kan behoren. In mijn optiek is waardegedreven zorg daarbij heel belangrijk: samen met de patiënt de voor hem of haar beste behandelwijze kiezen. Wat is de meerwaarde voor de patiënt? Dat is de vraag die we onszelf en elkaar moeten (blijven) stellen.
Over Juliëtte
Juliëtte is moeder van drie dochters en getrouwd met Marc. Ik heb een achtergrond in bestuurskunde en ben altijd met besluitvormingsprocessen bezig geweest. Met mijn collega’s van Partner in Toezicht begeleid ik boardevaluaties van Raden van Commissarissen en Toezicht. Daarnaast heb ik ervaring in belangenbehartiging en medezeggenschap vanuit verschillende perspectieven: ik ben voorzitter geweest van de cliëntenraad van Tergooi MC, ik ben lid van de Verzekerdenraad van Zilveren Kruis en van de Ledenraad van Vereniging Achmea. Een half jaar geleden heb ik met twee collega's CRA Advies opgericht. Daarmee geven wij advies aan cliëntenraden in de zorg. Ten slotte doe ik vrijwilligerswerk voor Stichting Komma. Wij leggen het levensverhaal van ongeneeslijk zieke ouders vast voor hun minderjarige kinderen. Dat doen we door een interview op beeld op te nemen, waarmee ouders symbolisch een komma in plaats van een punt achter hun leven zetten.