Een urinekatheter is een dun, hol, flexibel slangetje in de urinebuis. Tot een jaar geleden werd deze standaard geplaatst. Op de verpleegafdeling krijgt de patiënt deze wanneer deze niet zelfstandig naar de wc kan of als het nuttig is om de hoeveelheid urine te meten. Niet alle patiënten zijn ervan gediend. Wanneer er als gevolg van een katheter een urineweginfectie optreedt, verlengt dit de ligduur.  

Excellent

Nollen: "Het onderzoekt loopt nog, maar het is duidelijk dat een katheter niet altijd hoeft. Met gerichter beleid kan het LUMC jaarlijks minimaal 6.000 euro besparen. Bovenal richten we de kwaliteit van de zorg er beter mee in. Afwegingen als deze bepalen de ‘excellente zorg’ die we als LUMC nastreven. Wat mij betreft is ‘excellent’ in dezen dan synoniem voor ‘patiëntgericht'."

Rolverdeling

Nollen: "Ik twijfel niet aan de intrinsieke motivatie van alle zorgverleners om het beste voor de patiënt te willen. Ik twijfel wel over of we genoeg doen om dat systemisch in te richten. Op papier is de rolverdeling duidelijk; de arts beslist. In de praktijk zien we handelingsexpertise bij verpleegkundigen. We kunnen de beslissingsbevoegdheid ter discussie stellen, maar ik pleit het liefst voor protocollaire samenspraak. De patiënt overleveren aan het grijze gebied tussen artsen en verpleegkundigen, daarmee verminderen we onze zorgkwaliteit."

Wie ligt hier?

Nollen: "Ik durf het antwoord op de vraag ‘van wie de katheter is’ dus wel te geven: dat is de patiënt." Uit kwalitatief onderzoek dat Nollen deed, bleek dat niet alle patiënten vooraf snapten waar de katheter voor was of welk risico ze hiermee liepen. Ook zag zij dat mannen en vrouwen de katheter verschillend ervaren. Veel mannen vinden het onprettig als deze wordt ingebracht. Zij zouden, als ze de keuze kregen, een urinaal (po) nemen. Sommige vrouwen voelen echter juist schaamte bij die oplossing. Daarom zegt Nollen: "Als de werkwijze niet gebaseerd is op weten wie er in dat bed ligt, dan blijf je in oude patronen handelen."

Meer dan een panel

Nollen beveelt zorgteams aan de patiëntbetrokkenheid te vergroten. Denk je daarbij meteen aan patiëntpanels, dan geeft Nollen de tip om je hier niet blind op te staren. Nollen: "Als je een goede vertegenwoordiging hebt kan het veel bieden, maar liever zie ik artsen en verpleegkundigen getraind worden in het kijken en luisteren naar het individu. Niet iedereen zit immers in zo’n panel." Afrondend deelt ze: "Als zowel artsen als verpleegkundigen dit vroeg meekrijgen, ontstaat de patiëntgerichte afstemming die de zorgbeleving voor elke betrokkene prettiger maakt."  

Samenwerkende huizen

Het LUMC voert dit onderzoek uit met nog drie andere huizen en een controlegroep. De inzichten uit de voormeting, implementatiestrategieën en de nameting worden in 2022 gepresenteerd. Naast het coördineren van dit onderzoeksproject verkent Nollen de vraag: Van wie is de Vochtbalans?

Het Linnean Initiatief is een landelijk netwerk van meer dan 1000 gedreven patiënt(vertegenwoordigers), zorgverleners, zorgverzekeraars, onderzoekers en leveranciers. Samen willen wij de implementatie van waardegedreven zorg versnellen.

Meer informatie?

Jeanne Marie Nollen